Bron: Carlos Aznárez 
Resumen Latinoamericano 21 jun 2023 (SP) 
orinocotribune 24 juni 2023 (EN) ~~

Wanneer alle wegen van dialoog worden afgesloten en ze oproepen om autoritaire standpunten op te leggen met repressie. Wanneer ze vervolgen, gevangen zetten en elke vorm van juridische verdediging ontzeggen. Wanneer extreem rechtse politieke sectoren zich verschuilen achter mislukte democratieën. Wanneer er stemmen opgaan die de toepassing van een meedogenloze “orde” goedkeuren die niet aarzelt om de ogen van jongeren uit dit volk uit te schieten – zoals in Chili en Peru. Wanneer dit alles gebeurt op klaarlichte dag en met de instemming van de rechterlijke macht en de medeplichtige en laffe stilte van de uitvoerende macht (en de blik opzij van een eunuch president), laten we er dan niet aan twijfelen dat de deur naar een dictatuur opengaat. En natuurlijk, nadat dit alles is gebeurd, is er geen reden om verbaasd te zijn of naar de hemel te kijken en zich af te vragen: “Waarom overkomt ons dit?”

Wat er de afgelopen jaren in Noord-Argentinië is gebeurd en nu in alle hevigheid is geëxplodeerd, is precies hetzelfde als dat het ei van de slang zijn schaal heeft gebroken. Dat fascisme vraagt geen toestemming om binnen te komen en zich te vestigen, en dit niet alleen in Jujuy, waar het geval van Gerardo Morales exemplarisch is voor wat gedefinieerd kan worden als een dictatoriale regering, maar ook in Salta waar gouverneur Saenz ook feodaal beleid aan de oppervlakte heeft gebracht, met openlijke mishandeling van mensen die een hongerloon verdienen en onderdrukt worden omdat ze protesteren. En er kan een eindeloze lijst worden gemaakt van gouverneurs, burgemeesters en verschillende politici die openlijk rechts georiënteerd zijn (of het nu oppositie of regeringspartij is) en een beleid voeren van overgave en onderwerping aan de kapitalistische bedrijven.

Echter, te midden van dit rechtse tumult dat Macrista’s en Peronista’s van de PJ opnieuw samenbrengt zonder onderscheid van facties, opent wat momenteel in Jujuy gebeurt kanalen van hoop, aangezien het volk zodanig is ontwaakt dat het zich heeft verenigd in actie, waarbij het de tegenstellingen waarin sommige leiders altijd vervallen, heeft overwonnen. Het is indrukwekkend en bewonderenswaardig om te zien hoe de verschillende inheemse gemeenschappen van de Puna een factor van druk en waardigheid zijn geworden, die een unieke Fuenteovejuna genereert door middel van de 22 wegversperringen in de hele provincie. Hele families brengen dag en nacht door in de buitenlucht bij extreme wintertemperaturen, zetten hun lichaam op het spel en trotseren vreedzaam de dictator die alleen met politiebewaking en zijn eigen tuig de straat op kan.

Opnieuw, zoals onlangs in Bolivia en Peru, zijn het de inheemse volken die het voorbeeld geven van de weg die gevolgd moet worden, door een geschiedenis van meer dan vijf eeuwen verzet aan de dag te leggen, door traditionele methoden en vormen van confrontatie met de machtigen te gebruiken en door een beroep te doen op de standvastigheid van hun voorouderlijke overtuigingen. Met de Wiphala’s die over de wegen wapperen, met de muziek en de broederlijke vreugde van de ontmoetingen tussen broeders en zusters die zoveel wonden in hun ziel dragen maar niet opgeven, ze vechten voor wat hen toebehoort.

Dit oproer van rebellie heeft zich verspreid naar de rest van de bevolking en heeft de Jujeñazo voortgebracht die zich verzet tegen de laffe goedkeuring van een grondwetsherziening die er alleen maar op gericht is om de dictatoriale bewapening te institutionaliseren. Het is verheffend en geeft een generatievernieuwing om te zien hoe duizenden jongeren verzet boden tegenover de wetgevende macht en dit vervolgens uitbreidden naar bijna de hele stad San Salvador. Op die manier laten ze zien dat de echte problemen van degenen die van onderaf komen, op straat worden opgelost en vechten zoals ze kunnen, maar wel vechten.

Het heeft geen zin dat de machthebbers hen “infiltranten”, “linksen” of “Bolivianen gestuurd door Evo Morales” noemen. We weten allemaal dat wanneer honger zijn greep verstrakt en institutioneel geweld elke vorm van aanspraak probeert te verpletteren, het recht op rebellie meer dan noodzakelijk is en niemands toestemming nodig heeft. Dit is door de hele geschiedenis van de strijd van dit volk het geval geweest.

In deze extreme scenario’s is het sirenengezang van de traditionele politici van het progressivisme waardeloos, omdat ze slechts leven van het verzachten van de strijd, omdat is aangetoond dat het enige wat hen interesseert het bespreken van standpunten is en het verzekeren van een leven vol extraatjes. De weinigen van de kaste die het aandurfden om naar Jujuy te komen, deden dat om te poseren op foto’s “met hen die strijden”, op zoek naar een manier om hen te dienen in de verkiezingscampagne en weinig anders. Alleen links, in de breedste zin van het woord, was zoals altijd degene die de moed had om op de juiste plaats te zijn. En natuurlijk zijn zij het die het opnemen voor de gekneusde lichamen, de arrestanten, de pijn die ongelijke confrontaties meestal veroorzaken.

Met deze demonstraties van standvastigheid tegenover een dictatuur die zich nu voorbereidt om een troep gendarmes op de wegen te zetten om met geweld de wegversperringen op te ruimen, is er geen andere optie – als we de mensen van Jujuy echt willen helpen om de tiran omver te werpen – dan de strijd uit te breiden naar het hele land, het protest te nationaliseren. Het “laboratorium van Jujuy” zal nationaal worden toegepast als het niet bij de wortels wordt gestopt. En in die zin is het geen kwestie van “de woede in de stembussen deponeren”, zoals Cristina Kirchner kon zeggen toen ze de verkiezingen verloor van Macri, maar van zo eensgezind mogelijk duizenden protesten op straat genereren. Om een gigantisch “genoeg is genoeg” te zeggen tegen degenen die ons door actie of nalatigheid naar het fascisme willen leiden. Laten we niet toestaan dat het voorbeeld van het volk van Jujuy vernietigd wordt.

Topfoto: Betoger die een Wiphala vlag vasthoudt staat tegenover een grote groep oproerpolitie in Jujuy, Argentinië. Foto: Susi Maresca.

Carlos Aznarez is directeur van @ResumenLatino krant, radio en TV.