Bolivia |
nov 2022
Bron: Georg Weigand, Lia Helguero Kandt 
amerika21 9 november 2022 ~~~

Commissie van deskundigen beslist over bij decreet vast te stellen datum. Nauwelijks reactie op rechtse oproep tot nationale staking in Santa Cruz

La Paz/Trinidad. In verband met de aanhoudende staking in Santa Cruz heeft president Luis Arce van Bolivia een ronde tafel bijeengeroepen om de datum van de volkstelling vast te stellen.

Sinds het weekend vergadert een technische commissie van deskundigen in Trinidad, de hoofdstad van het departement Beni, met vertegenwoordigers van alle departementen en hun hoofdsteden, het Nationaal Instituut voor de Statistiek (INE), de openbare universiteiten en vertegenwoordigers van de inheemse gemeenschappen om een definitieve datum voor de volkstelling vast te stellen.

De achtergrond is de staking die al tweeënhalve week duurt in Santa Cruz, het departement met de sterkste economie, waarmee de rechtse oppositie rond gouverneur Luis Fernando Camacho de volkstelling in 2023 in plaats van 2024 wil laten plaatsvinden. Santa Cruz hoopt dat de volkstelling haar meer politieke invloed zal geven in de gecentraliseerde Andesstaat.

Het resultaat van de staking is enorme economische schade, die alleen al in Santa Cruz meer dan 500 miljoen dollar bedraagt.

Ondertussen is de spanning in het hele land voelbaar. Al in het weekend zijn de voedselprijzen op de markten sterk gestegen en stonden er lange rijen voor de benzinestations. In gesprekken met amerika21 werd duidelijk dat veel Bolivianen vrezen voor grote rellen, benzinetekorten en een algemeen tekort aan voorraden.

Naast het oplaaiende conflict tussen voor- en tegenstanders van de staking, komen gewelddadige botsingen en racistische aanvallen op de inheemse bevolking steeds vaker voor. Een tegenstander van de staking stierf na een aanval van leden van een rechtse jongerenorganisatie. Velen zien de omstandigheden nu al zoals vóór de staatsgreep van 2019, waarbij Evo Morales, de eerste inheemse president van Bolivia, in ballingschap moest vluchten en Camacho snel opklom tot leider van het anti-Morales-kamp.

President Arce blijft zich inzetten voor verduidelijking van de besprekingen in het licht van dit potentiële conflict en benadrukte vóór de bijeenkomst: “Wij roepen altijd op tot en nodigen uit tot een dialoog, omdat wij ervan overtuigd zijn dat dit het beste mechanisme is om conflicten op te lossen.”

De werkzaamheden van de deskundigenvergadering in Trinidad volgen grotendeels de regelingen van de “Plurinationale bijeenkomst voor een census en consensus” die op 28 oktober in Cochabamba is gehouden. Nieuw is dat elke deelnemende delegatie één persoon bij de Commissie kan aanmelden. Deze keer nemen ook internationale vertegenwoordigers van het Centro Latinoamericano de Demografía (Celade) en het Bevolkingsfonds van de Verenigde Naties (UNFPA) deel.

Van de ruim 700 ingediende agendapunten kon zondagavond slechts iets minder dan de helft worden besproken. Nadat de vergadering maandagavond was onderbroken voor de collectieve vaststelling van afzonderlijke werkgebieden zoals de aanwerving van personeel en het in kaart brengen van statistieken, zijn sinds dinsdag mogelijkheden besproken om de termijn te verkorten.

President Arce had bij de opening van de vergadering op vrijdag aangekondigd dat hij de op de conferentie vastgestelde datum bij decreet bindend zou maken. Daarmee wil hij ook een einde maken aan de verdere politisering van de volkstelling door de rechtse oppositie.

Ondertussen heeft Camacho samen met de voorzitter van het Comité pro Santa Cruz, Rómulo Calvo, opgeroepen tot een nationale staking. Ze willen wegversperringen en protesten in het hele land vanaf maandag. In Tarija vonden maandagochtend de eerste botsingen plaats tussen voor- en tegenstanders van de volkstelling, en in Cochabamba gingen afgevaardigden van de partij Comunidad Ciudadana (CC) in hongerstaking om de druk op de regering op te voeren. Ondertussen kondigde de voorzitter van het burgercomité van Potosí aan dat het departement Potosí zich vanaf 13 november bij de protesten zou aansluiten.

Ondanks geïsoleerde incidenten was er echter geen landelijke staking. Vertegenwoordigers van sociale organisaties, vakbonden en inheemse verenigingen toonden zich daarentegen solidair met het beleid van de president.

Het gebrek aan respons op Camacho’s oproep wordt nu al geïnterpreteerd als een grote tegenslag voor hem en de ultrarechtse comités.

De regering is, net als de meerderheid van de bevolking, nog steeds voornemens een constructieve en democratische oplossing voor het geschil te vinden om een einde te maken aan het voortdurende conflict over de volkstelling en de daarmee samenhangende onrust en confrontatie tussen de economisch sterke rechtse oppositie in Santa Cruz en de linkse regering van de MAS (Moviemiento al Socialismo). Daartoe zijn de resultaten van de deskundigenvergadering, het begeleidende decreet en het partijoverschrijdende en maatschappelijke draagvlak cruciaal.

Topfoto: Voorzitter Arce opende vrijdag de vergadering van de deskundigencommissie Bron: Enzo De Luca